Alles Wat Je Moet Weten Over LED Drivers

Belangrijkste Punten

• Een LED driver is een essentieel onderdeel dat spanning en stroom reguleert voor LED-verlichting
• LED drivers zijn verkrijgbaar in verschillende vermogens (12W tot 60W) voor verschillende toepassingen
• Kies altijd een driver met minimaal 10% meer vermogen dan je LED-verlichting nodig heeft
• Er zijn specifieke drivers voor LED panelen (Aigostar, TSONG) en LED strips (12V, 24V)
• Dimbare LED drivers bieden flexibiliteit in lichtintensiteit en kunnen energiekosten verlagen
• De juiste driver kiezen verlengt de levensduur van je LED-verlichting aanzienlijk

1. Inleiding tot LED Drivers

Wat is eigenlijk een LED driver? Veel mensen weten niet precies wat zo’n apparaat doet, maar het is eigenlijk heel simpel. Een LED driver zorgt ervoor dat je LED-verlichting de juiste hoeveelheid stroom krijgt. LED’s werken namelijk met gelijkstroom, terwijl ons lichtnet wisselstroom levert. De driver zet deze wisselstroom om naar gelijkstroom met het juiste voltage.

Je kunt een LED driver zien als een soort vertaler tussen je stopcontact en je LED-verlichting. Zonder deze vertaler zou je LED-verlichting veel te veel stroom krijgen en direct kapot gaan. Of misschien krijgt het te weinig stroom en werkt het gewoon niet. De driver zorgt dat alles precies goed is.

Er zijn verschillende soorten LED drivers op de markt. Je hebt drivers voor LED panelen, LED strips, en zelfs speciale dimbare versies. Sommige zijn ontworpen voor binnen, andere kunnen buiten gebruikt worden. In deze gids leggen we alles uit wat je moet weten over LED drivers, zodat je precies weet welke je nodig hebt voor jouw situatie.

2. Types LED Drivers

LED drivers komen in verschillende vormen en maten, afhankelijk van waar je ze voor wilt gebruiken. De belangrijkste verdeling is tussen drivers voor LED panelen en drivers voor LED strips.

Drivers voor LED panelen

LED paneel accessoires zoals drivers zijn specifiek ontworpen voor deze vlakke lichtbronnen. Ze hebben vaak een hoger vermogen omdat panelen meer licht produceren dan strips. Deze drivers vind je meestal in wattages van 12W tot 60W, afhankelijk van de grootte van het paneel.

De meest voorkomende merken voor paneel drivers zijn:

• Aigostar – bekend om betrouwbaarheid en goede prijs-kwaliteit verhouding
• TSONG – vaak gebruikt voor professionele toepassingen

Drivers voor LED strips

LED strip drivers, vaak ook “trafo’s” of “adapters” genoemd, zijn meestal kleiner en leveren lagere vermogens. Ze zijn er in twee hoofdvoltages:

• 12V adapters – meest gebruikt voor standaard LED strips
• 24V adapters – voor langere strips of professionele toepassingen

Dimbare vs. niet-dimbare drivers

Een ander belangrijk onderscheid is tussen dimbare en niet-dimbare drivers:

Type Driver	Voordelen	Nadelen
Niet-dimbaar	Goedkoper, eenvoudiger	Geen flexibiliteit in lichtsterkte
Dimbaar	Aanpasbare lichtsterkte, energiebesparing	Duurder, complexere installatie

Dimbare drivers kun je nog verder onderverdelen in verschillende protocollen zoals 0-10V en 1-10V, wat we later zullen bespreken.

3. LED Drivers voor Panelen

LED panelen worden steeds populairder voor kantoren, scholen en andere professionele omgevingen. Ze geven een mooie, gelijkmatige verlichting en zijn energie-efficiënt. Maar om goed te werken, hebben ze de juiste driver nodig.

Aigostar LED Drivers

Aigostar biedt een breed scala aan drivers voor verschillende paneelgroottes:

• Driver voor 12W LED paneel Aigostar – perfect voor kleine panelen van 30x30cm
• Driver voor 25W LED paneel Aigostar – geschikt voor middelgrote panelen
• Driver voor 32W LED paneel Aigostar – ideaal voor standaard 60x60cm panelen
• Driver voor 40W LED paneel Aigostar – voor grotere of helderere panelen
• Driver voor 50W LED paneel Aigostar – voor zeer heldere of grote panelen
• Driver voor 60W LED paneel Aigostar – voor de grootste panelen

De Aigostar drivers zijn bekend om hun betrouwbaarheid en goede prijs-kwaliteitverhouding. Ze hebben een standaard uitgangsspanning van 30-40V DC, wat perfect is voor de meeste LED panelen.

TSONG LED Drivers

TSONG is een ander populair merk dat zich richt op professionele toepassingen:

• 34W LED driver TSONG voor 60×60 en 30×120 – veelzijdige driver voor standaard panelen
• 38W driver voor TSONG LED panelen – iets meer vermogen voor helderder licht
• TSONG LED driver 54W – voor grote panelen met hoge lichtopbrengst
• TSONG LED driver 56W – premium driver voor professionele toepassingen

TSONG drivers hebben vaak extra functies zoals overspanningsbeveiliging en zijn iets robuuster gebouwd, wat ze geschikt maakt voor intensief gebruik in professionele omgevingen.

Het is belangrijk dat je een driver kiest met iets meer vermogen dan je paneel nodig heeft. Dit geeft je wat marge en zorgt ervoor dat de driver niet constant op maximale capaciteit hoeft te werken, wat de levensduur verlengd.

4. LED Drivers voor Strips

LED strips zijn ontzettend veelzijdig en worden gebruikt voor allerlei toepassingen, van sfeerverlichting tot keukenverlichting. De juiste driver is hierbij cruciaal voor een veilige en langdurige werking.

12V Adapters

De 12V adapters zijn het meest voorkomend en worden gebruikt voor de meeste standaard LED strips. Deze werken met een uitgangsspanning van 12 volt en zijn er in verschillende vermogens:

• DC 12V adapter 3A (36 Watt) voor ledstrip – geschikt voor strips tot ongeveer 3 meter
• DC 12V adapter 6A (72 Watt) voor ledstrip, trafo, voeding – geschikt voor strips tot ongeveer 6 meter

12V adapters zijn ideal voor thuisgebruik en de meeste decoratieve toepassingen. Ze zijn vrij compact en gemakkelijk te installeren. Let wel op dat je bij langere strips mogelijk meerdere aansluitpunten nodig hebt om spanningsverlies te voorkomen.

24V Adapters

Voor professionele toepassingen of langere strips zijn 24V adapters vaak een betere keuze:

• DC 24V adapter 3A (72 Watt) voor ledstrip, trafo, voeding – voor professionele toepassingen
• 24V adapter 5A (120 Watt) voor ledstrip, trafo, voeding – voor zeer lange strips of intensieve verlichting

Het voordeel van 24V systemen is dat ze minder last hebben van spanningsverlies over langere afstanden. Dit betekent dat je LED strip aan het einde niet dimmer wordt. Ook zijn ze efficiënter bij hogere vermogens.

Vermogensberekening voor LED strips

Om te bepalen welke adapter je nodig hebt, moet je het totale vermogen van je LED strip berekenen:

1. Kijk op de specificaties van je LED strip naar het vermogen per meter (bijvoorbeeld 14,4W/m)
2. Vermenigvuldig dit met het aantal meters strip dat je wilt gebruiken
3. Voeg 20% extra vermogen toe als veiligheidsmarge

Voorbeeld: Voor een 5 meter 14,4W/m strip heb je 5 × 14,4W = 72W nodig. Met 20% marge wordt dit 86,4W, dus je zou een 100W adapter moeten kiezen.

5. Dimbare LED Driver Oplossingen

Dimbare LED drivers geven je flexibiliteit in lichtsterkte en kunnen helpen bij energiebesparing. Er zijn verschillende dimprotocollen beschikbaar, elk met hun eigen voor- en nadelen.

0-10V Dimbare Drivers

Het 0-10V protocol is een van de meest gebruikte dimprotocollen voor commerciële toepassingen:

• TSONG 0-10V dimbare LED driver 40W – professionele dimbare driver

Deze drivers werken met een apart stuurspanningssignaal tussen 0 en 10 volt. Bij 10V geeft de LED 100% licht, bij 0V is dit gedimd tot ongeveer 10% (zelden volledig uit). Het voordeel van 0-10V is de betrouwbaarheid en compatibiliteit met veel professionele dimmers.

1-10V Dimbare Drivers

De 1-10V variant is vergelijkbaar met 0-10V maar heeft kleine verschillen:

• 1-10V dimbare driver voor 40W LED paneel Aigostar – veelzijdige dimbare oplossing

Bij 1-10V systemen geeft 1V het minimumlicht (nooit volledig uit) en 10V het maximum. Deze drivers zijn iets eenvoudiger en goedkoper dan sommige andere protocollen.

Voordelen van dimbare verlichting

Dimbare LED-verlichting biedt meer dan alleen sfeercontrole:

• Energiebesparing – dimmen vermindert stroomverbruik
• Langere levensduur – gedimd licht zorgt voor minder warmteontwikkeling
• Flexibiliteit – pas de verlichting aan aan verschillende activiteiten of momenten van de dag
• Comfort – verminder vermoeidheid van de ogen door de juiste lichtsterkte te kiezen

Voor kantoren en scholen is dimbare verlichting vaak een vereiste, terwijl het voor thuisgebruik vooral comfortvoordelen biedt.

6. Het Kiezen van de Juiste LED Driver

De juiste LED driver kiezen is niet altijd makkelijk met zoveel opties. Hier zijn de belangrijkste factoren om te overwegen:

Vermogen berekenen

Kies altijd een driver met minstens 10% meer vermogen dan je LED-verlichting nodig heeft. Hier is hoe je het benodigde vermogen berekent:

• Voor LED panelen: Controleer het vermogen dat op het paneel staat aangegeven (bijv. 40W)
• Voor LED strips: Vermenigvuldig het wattage per meter met de totale lengte

Als je LED-verlichting bijvoorbeeld 36W verbruikt, is een 40W driver een goede keuze. Dit zorgt ervoor dat de driver niet constant op volle kracht hoeft te werken, wat de levensduur verbetert.

Compatibiliteit checken

Let op deze specificaties bij het checken van compatibiliteit:

• Uitgangsspanning: Deze moet overeenkomen met wat je LED-verlichting nodig heeft
  • LED panelen gebruiken meestal 30-40V DC
  • LED strips gebruiken meestal 12V of 24V DC
• Constant current vs. constant voltage: De meeste LED panelen gebruiken constant current drivers, terwijl LED strips meestal constant voltage nodig hebben
• IP-classificatie: Voor buitengebruik of vochtige ruimtes heb je minimaal IP65 nodig

Een verkeerde spanning kan je LED-verlichting permanent beschadigen, dus dit is een van de belangrijkste checks die je moet doen.

Veiligheidsoverwegingen

Veiligheid moet altijd voorop staan bij het kiezen van een LED driver:

• Zoek naar drivers met CE-markering, wat aangeeft dat ze voldoen aan Europese veiligheidsnormen
• Kies voor bekende merken die betrouwbaarheid en veiligheid garanderen
• Let op beveiligingen zoals overbelastingsbeveiliging en kortsluitbeveiliging
• Controleer of de driver SELV (Safety Extra Low Voltage) is als je hem in vochtige ruimtes gebruikt

Een goede driver heeft meerdere beveiligingssystemen om zichzelf en je LED-verlichting te beschermen tegen schade.

7. Installatie en Aansluiting van LED Drivers

Een correct geïnstalleerde LED driver is essentieel voor veiligheid en optimale prestaties. Hier is een eenvoudige gids voor het installeren van je LED driver.

Stap-voor-stap handleiding

1. Schakel de stroom uit – Werk altijd met uitgeschakelde stroom bij het installeren van elektrische componenten
2. Bepaal de juiste locatie – Plaats de driver:
   • In een droge, goed geventileerde ruimte
   • Niet te dicht bij warmtebronnen
   • Binnen de maximale afstand tot je LED-verlichting (meestal 2 meter)
3. Monteer de driver – Gebruik de meegeleverde beugels of schroeven
4. Verbind de primaire zijde – Sluit de driver aan op het lichtnet:
   • Bruin of zwart = fase (L)
   • Blauw = nul (N)
   • Geel/groen = aarde (als aanwezig)
5. Verbind de secundaire zijde – Sluit de uitgangskabels aan op je LED-verlichting:
   • Let op de polariteit (+ en -)
   • Gebruik de juiste kabeldikte bij LED strips (minimaal 0,75mm² voor lengtes tot 5 meter)
6. Controleer alle aansluitingen – Zorg dat alles goed vast zit
7. Schakel de stroom in – Test of alles werkt

Veelgemaakte fouten

Voorkom deze veelvoorkomende fouten bij het installeren van LED drivers:

• Verkeerde polariteit – Zorg dat je + en – correct aansluit
• Te lange kabels – Hoe langer de kabels tussen driver en LED, hoe meer spanningsverlies
• Slechte ventilatie – Drivers produceren warmte en hebben ventilatie nodig
• Overbelasting – Sluit niet meer LEDs aan dan de driver aankan
• Slechte verbindingen – Gebruik goede connectoren in plaats van de draden alleen te draaien

Veilig installeren

Enkele extra veiligheidstips:

• Als je niet vertrouwd bent met elektriciteit, schakel dan een professional in
• Gebruik altijd een lasdoos of aansluitdoos voor verbindingen
• Zorg ervoor dat alle kabels en drivers buiten bereik van kinderen zijn
• Gebruik hittebestendige isolatie rond verbindingen als de driver in een plafond wordt geplaatst
• Test je installatie met een multimeter voordat je alles afwerkt

Door deze richtlijnen te volgen, zorg je voor een veilige installatie die jarenlang probleemloos functioneert.

8. Veelgestelde Vragen over LED Drivers

Wat is het verschil tussen een LED driver en een transformator?

Een transformator verandert alleen de spanning, terwijl een LED driver zowel de spanning als de stroom reguleert. LED drivers hebben extra elektronische componenten die ervoor zorgen dat de LEDs een constante stroom of spanning krijgen, ongeacht kleine schommelingen in het elektriciteitsnet. Een gewone transformator biedt deze stabiliteit niet.

Hoe lang gaat een LED driver mee?

Een goede LED driver gaat gemiddeld 30.000 tot 50.000 uur mee. Dit is vaak korter dan de LEDs zelf, die 50.000 tot 100.000 uur kunnen meegaan. Factoren die de levensduur beïnvloeden zijn:

• Bedrijfstemperatuur (hoe koeler, hoe langer de levensduur)
• Kwaliteit van de componenten
• Of de driver constant op maximaal vermogen draait

Kan ik een LED driver gebruiken met een hoger vermogen dan mijn LED verlichting?

Ja, dat is zelfs aan te raden. Een LED driver met 10-20% meer vermogen dan je LEDs nodig hebben, zorgt voor minder stress op de componenten en een langere levensduur. Een 40W panel kan prima werken met een 45W of 50W driver. Het omgekeerde (LED met hoger vermogen dan de driver) is gevaarlijk en kan de driver beschadigen.

Wat betekent “constant current” en “constant voltage”?

• Constant current drivers leveren een vaste stroomsterkte (meestal in mA) ongeacht kleine variaties in de belasting. Deze worden vaak gebruikt voor LED panelen en high-power LEDs.
• Constant voltage drivers leveren een vaste spanning (meestal 12V of 24V). Deze worden gebruikt voor LED strips en LED modules die hun eigen stroombeperking hebben.

Waarom flikkert mijn LED verlichting?

Flikkeringen kunnen verschillende oorzaken hebben:

1. Goedkope driver zonder goede filtering
2. Incompatibele dimmer
3. Loszittende verbindingen
4. Overbelaste driver
5. Interferentie van andere apparaten

Probeer eerst een andere driver om te zien of dat het probleem oplost.

Zijn alle LED drivers dimbaar?

Nee, alleen specifiek als dimbaar aangeduide drivers werken met dimmers. Er zijn verschillende dimprotocollen:

• 0-10V / 1-10V (analoog)
• DALI (digitaal)
• PWM (pulsbreedte modulatie)
• Triac (fase-afsnijding, werkt met gewone wanddimmers)

Zorg dat je dimmer en driver hetzelfde protocol gebruiken.

Kan ik meerdere LED panelen op één driver aansluiten?

Dit hangt af van het type driver en panelen:

• Bij constante spanning (meestal 12V/24V): Ja, zolang het totale wattage niet hoger is dan de driver aankan
• Bij constante stroom: Meestal niet, tenzij de panelen in serie geschakeld kunnen worden en de driver het juiste voltage kan leveren

Controleer altijd de specificaties van zowel de driver als de panelen.

Wat is SELV en waarom is het belangrijk?

SELV staat voor “Safety Extra Low Voltage” en betekent dat de uitgangsspanning zo laag is dat het veilig is bij aanraking (onder 60V DC). SELV drivers zijn verplicht in vochtige ruimtes zoals badkamers. Ze hebben extra isolatie tussen in- en uitgang voor optimale veiligheid.

Welke LED driver heb ik nodig voor mijn ledstrip?

Voor LED strips heb je bijna altijd een constant voltage driver nodig. De keuze hangt af van:

1. Het voltage van je strip (meestal 12V of 24V)
2. Het totale vermogen (lengte × watt per meter)
3. Of je wilt dimmen

Een 5 meter 14,4W/m strip heeft bijvoorbeeld minimaal een 72W driver nodig, maar beter is 90W of 100W voor veiligheid en levensduur.